Вопрос о том, куда направляются и где хранятся взносы и отчисления граждан на обязательное социальное медицинского страхование, часто интересует казахстанцев. В Фонде социального медицинского страхования подготовили подробный ответ на него.
Как известно, все взносы и отчисления поступают на специальный счет в Национальном банке Республики Казахстан, а оттуда направляются медицинским организациям за оплату оказанных населению медицинских услуг.
В Законе «Об обязательном социальном медицинском страховании» (статья 21) указано, что Фонд социального медицинского страхования осуществляет инвестиционную деятельность путем размещения активов Фонда (тех самых средств ОСМС) в финансовые инструменты через Нацбанк. При этом между Фондом и Нацбанком заключен договор доверительного управления.
Как это происходит?
Временно свободные денежные средства (те, которые остаются после оплаты медицинских услуг в системе ОСМС) Национальный Банк размещает в ценные бумаги и депозиты строго в соответствии с утвержденным перечнем финансовых инструментов. Это позволяет получать инвестиционный доход, то есть увеличить сумму накопленных активов ОСМС, которые в свою очередь направляются исключительно на оплату медицинских услуг и не могут быть использованы на содержание Фонда. При этом Фонд самостоятельно не размещает средства ОСМС.
По состоянию на 1 января 2024 года остаток чистых активов ОСМС составил 933 млрд тенге, которые были накоплены с 2017 года.
За четыре месяца 2024 года Фонд поступило взносов и отчислений на ОСМС 441 млрд тенге, в том числе получен инвестиционный доход на сумму 42 млрд тенге. При этом расходы на оплату медицинской помощи составили 354 млрд тенге. Таким образом, остаток активов Фонда на 1 мая 2024 года – 1020 млрд тенге.
Данные средства активов ОСМС размещены Национальным банком в краткосрочные депозиты Нацбанка (направляются на текущую оплату медпомощи) – 171 млрд тенге, в средне- и долгосрочные облигации – 108 млрд тенге, в государственные ценные бумаги – в сумме 741 млрд тенге.
Какие это дает плюсы системе и пациентам?
За 2023 год полученный инвестиционный доход составил 113 млрд тенге, то есть дополнительные 113 млрд тенге в бюджет пакета ОСМС. Важно отметить, рост инвестиционного дохода в сравнении с 2022 годом составил 1,6 раза. Эти средства вместе с остальными активами ОСМС в начале 2024 года были направлены на выплату аванса в размере 30% по договорам с медицинскими организациями на 2024 год.
Данный механизм эффективного хранения средств ОСМС был заложен при утверждении законодательства об обязательном социальном медицинском страховании и позволяет преумножать активы системы, что в том числе дает возможность ежегодно увеличивать количество оказываемых медицинских услуг и обеспечить доступность медицинской помощи для казахстанцев.
Отметим, что по финансово-хозяйственной деятельности Фонда социального медицинского страхования и активам ОСМС ежегодно проводится внешний независимый аудит. Финансовая отчетность по итогам года размещается в депозитарии Министерства финансов РК, а также на официальном сайте Фонда.
Также ФСМС регулярно отчитывается в Правительстве РК и перед депутатами Парламента РК в рамках консолидированной отчетности Правительства РК.
Пресс-служба филиала по СКО НАО «Фонд социального медицинского страхования»
БАСТЫ СҰРАҚ: ҚАЗАҚСТАНДЫҚТАРДЫҢ МӘМС-КЕ ТӨЛЕГЕН АҚШАСЫ ҚАЙДА САҚТАЛАДЫ
Азаматтардың міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға төлеген жарналары мен аударымдары қайда сақталатыны және бағытталатыны қазақстандықтарды жиі қызықтырады. Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры оған толық жауап дайындады.
Барлық жарналар мен аударымдар Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің арнайы шотына түседі, ал сол жерден халыққа көрсетілген медициналық қызметтерге ақы төлеу үшін медициналық ұйымдарға жіберіледі.
«Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы» Заңда (21-бап) Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры инвестициялық қызметті Қордың активтерін (МӘМС қаражатын) Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі арқылы қаржы құралдарына орналастыру жолымен жүзеге асыратыны көрсетілген. Бұл ретте Қор мен Ұлттық Банк арасында сенімгерлік басқару шарты жасалды.
Ол қалай жасалады?
Ұлттық Банк артылған ақшаны (МӘМС есебінен көрсетілген медициналық қызметтерге төленгеннен кейін қалатын ақша) қаржы құралдарының бекітілген тізбесіне сәйкес қатаң түрде бағалы қағаздар мен депозиттерге орналастырады. Бұл инвестициялық табыс алуға, яғни МӘМС жүйесінің жинақталған активтерінің сомасын ұлғайтуға мүмкіндік береді. Олар өз кезегінде тек медициналық қызметтерге ақы төлеуге бағытталады және Қордың қажеттілігіне жұмсалмайды. Осы ретте Қор МӘМС қаржысын өз еркімен орналастырмайды.
2024 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 2017 жылдан бері жинақталған МӘМС активтерінің қалдығы 933 млрд теңгені құрады.
2024 жылдың төрт айында Қорға 441 млрд теңге МӘМС жарналары мен аударымдар түсті, оның ішінде 42 млрд теңге сомасына инвестициялық табыс алынды. Бұл ретте медициналық көмекке ақы төлеуге жұмсалған шығыстар 354 млрд теңгені құрады. Осылайша, 2024 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша Қор активтерінің қалдығы – 1020 млрд теңге.
Ұлттық Банк МӘМС активтерінің бұл қаражатын Ұлттық Банктің қысқа мерзімді депозиттеріне (медициналық көмектің ағымдағы төлеміне жіберіледі) – 171 млрд теңге, орта және ұзақ мерзімді облигацияларға — 108 млрд теңге және мемлекеттік бағалы қағаздарға 741 млрд теңге сомасында орналастырды.
Бұл жүйеге және пациенттерге қандай мүмкіндіктер береді?
2023 жылы алынған инвестициялық табыс 113 млрд теңгені құрады, яғни МӘМС пакетінің бюджетіне қосымша 113 млрд теңге түсті. Айта кету керек, 2022 жылмен салыстырғанда инвестициялық кіріс 1,6 есе өсті. Бұл қаражат МӘМС-тің қалған активтерімен бірге 2024 жылдың басында медициналық ұйымдармен 2024 жылға жасалған шарттар бойынша 30% мөлшерінде аванс төлеуге бағытталды.
МӘМС қаражатын тиімді сақтаудың бұл тетігі міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы заңнаманы бекіту кезінде қаланды және жүйенің активтерін, оның ішінде жыл сайын көрсетілетін медициналық қызметтердің санын ұлғайтуға және қазақстандықтар үшін медициналық көмектің қолжетімділігін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Айта кетерлігі, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының қаржы-шаруашылық қызметі және МӘМС активтері бойынша жыл сайын тәуелсіз аудит жүргізіледі. Жыл қорытындысы бойынша қаржылық есептілік ҚР Қаржы министрлігінің депозитарийінде және Қордың ресми сайтына орналастырылады.
Сондай ақ Қор ҚР Үкіметінде және ҚР Үкіметінің шоғырландырылған есептілігі шеңберінде ҚР Парламенті депутаттарының алдында үнемі есеп береді.
«Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ СҚО бойынша филиалының баспасөз қызметі